Kırmızı et piyasasında Brezilya-Çin-ABD denklemi

Türkiye'de hayvancılık sektöründe girdi maliyetleri, kırmızı et fiyatları ve şap hastalığı gibi konular gündemden düşmezken, sektöre ilişkin küresel anlamda da önemli gelişmeler yaşanıyor.

Reuters'ın haberine göre, Brezilya’nın taze sığır eti ihracatı Temmuz 2025’te 276 bin 900 ton ile tüm zamanların rekoruna ulaştı. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17 artan ihracat, Ekim 2024'teki 270 bin 300 tonluk rekoru geride bıraktı. Öte yandan ihracatın yüzde 12’sini oluşturan ABD pazarına yönelik yüzde 50 gümrük vergisi 7 Ağustos’ta yürürlüğe girdi.

Çin ithalat soruşturmasını uzattı

Öte yandan Çin Ticaret Bakanlığı, geçen yılın Aralık ayında başlatılan ve belirli bir ülkeyi hedef almayan ithal sığır etine yönelik soruşturmanın süresini üç ay uzatarak 26 Kasım’a erteledi.

Çin, 2024’te 2,87 milyon ton ile rekor ithalat yaparken, 2025’in ilk yarısında ithalat yüzde 9,5 geriledi. ABD’den yapılan sevkiyatlar, tesis kayıtlarının yenilenmemesi nedeniyle kısıtlandı. Bu durumun ABD sığır eti sektörü için yıllık yaklaşık 4 milyar dolar kayıp anlamına geldiği tahmin ediliyor. Uzatma kararı, Brezilya, Arjantin ve Avustralya gibi diğer büyük tedarikçileri de kapsıyor.

ABD’de sürü toparlanması başladı

ABD’de yıllar süren kuraklık ve artan yem maliyetleri nedeniyle 2025 başında 86,7 milyon baş ile 1951’den bu yana en düşük seviyeye gerileyen sığır varlığı, yağışların artması ve meraların verimli hale gelmesiyle birliktr toparlanma sürecine girdi.

Nebraska, Güney Dakota ve Teksas’taki üreticiler, düveleri kesime göndermeyip damızlık olarak tutarak sürülerini yeniden büyütmeye başladı. Ancak bu adımlar, kısa vadede üretimi yavaşlatarak fiyatların yüksek seyretmesine neden olabilir. Tyson Foods, yılın ikinci çeyreğinde sığır maliyetlerinin 560 milyon dolar arttığını bildirirken, işleyiciler sınırlı arz nedeniyle kesim başına yaklaşık 300 dolar zarar ediyor.

Sektördeki toparlanma sürecinin en az iki yıl sürmesi bekleniyor. ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, besi çiftliklerindeki düve sayısı 1 Temmuz itibarıyla geçen yıla göre yüzde 5 düşerken, Ocak–Haziran döneminde kesilen sığır ineği sayısı yüzde 16 azaldı. Meksika’dan hayvan ithalatının durması ve Brezilya’dan yapılacak sevkiyatların yüzde 50 gümrük vergisi nedeniyle azalması, arz üzerindeki baskıyı artırıyor.

Uzmanlar, sürülerin esas olarak 2026’dan itibaren hızla büyümeye başlayacağını ve piyasa etkisinin 2028’de görülebileceğini öngörüyor. Uzmanlara göre, ABD’de arzın kısıtlı olması ve Brezilya’ya yönelik tarife fiyatları yukarı çekerken, Çin’in talep düşüşü küresel fiyat baskısını hafifletebilir.