2025 yılı fındık hasat sezonu Karadeniz’de başladı. Üreticiler, hasat heyecanı yaşarken Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) önemli bir açıklama yaptı. TMO, bu yıl Türkiye genelinde fındık rekoltesinde yüzde 37 oranında kayıp öngördüğünü duyurdu. Bu düşüşün piyasa dengeleri ve ihracat açısından etkileri büyük olacak.

TMO tarafından yapılan saha incelemeleri ve bölgesel analizler ışığında, rekolte kaybının temel sebepleri şöyle sıralanıyor:

İlkbahar Donları: Bahar aylarında meydana gelen geç don olayları, fındık tomurcuklarını zarar vererek verim kaybına yol açtı.

Yetersiz Tozlaşma: Böcek popülasyonundaki azalma ve iklim değişiklikleri nedeniyle tozlaşma oranları düştü.

Ani Hava Değişimleri: Özellikle sıcaklık ve nem dalgalanmaları, bitki gelişimini olumsuz etkiledi.

İklim Stresi: Artan sıcaklık ve düzensiz yağışlar, fındık ağaçlarının sağlığını bozdu.

Bu faktörler birleşince, özellikle Ordu, Giresun, Trabzon ve Düzce gibi fındık üretim merkezlerinde verim ciddi şekilde düştü.

Türkiye, dünya fındık üretiminin yaklaşık %70’ini karşılayan lider üreticidir. Yıllık ortalama üretim 600-700 bin ton arasında değişirken, bu sezonun beklentileri şöyle:

Rekolte Tahmini: 450 bin tonun altına düşebilir.

Üretim Düşüşü: Yüzde 37 oranında azalma bekleniyor.

Bölgesel Etki: Karadeniz Bölgesi’nde önemli verim kayıpları yaşanıyor.

Bu düşüş, hem iç tüketim hem de ihracat üzerinde baskı oluşturabilir.

Rekolte kaybının ekonomik etkileri önemli:

Fiyat Artışı Beklentisi: Düşük arz nedeniyle fiyatların yükselmesi öngörülüyor.

Alım Fiyatları: TMO, sezon başında belirlediği taban alım fiyatlarıyla üreticiyi destekliyor.

Serbest Piyasa: Kaliteli fındık, piyasa fiyatlarının üzerinde prim yapabilir.

İhracat: Azalan üretim, ihracat hacminde daralmaya neden olabilir.

Üretici birlikleri, özellikle iri ve kaliteli ürünün yüksek talep göreceğini bildiriyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı ile TMO’nun ortak saha çalışmaları sonucu hazırlanan resmi rekolte raporunun önümüzdeki günlerde açıklanması bekleniyor. Bu rapor:

Piyasa düzenlemelerinde yol gösterici olacak,

İhracat stratejilerinin şekillenmesini sağlayacak,

Üreticilerin planlama yapmasına yardımcı olacak.

2025 fındık sezonunda yaşanacak yüzde 37’lik rekolte kaybı, Türkiye’nin hem üretim hem de ihracat açısından önemli bir dönemeçte olduğunu gösteriyor. İklim değişikliklerinin tarımsal üretim üzerindeki etkileri giderek artarken, üreticilerin desteklenmesi ve piyasa dengelerinin doğru yönetilmesi kritik önem taşıyor.

Kaynaklar:

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Resmi Açıklamaları

Tarım ve Orman Bakanlığı

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği